Người trung niên nói dùng Di trì Di đúng là chỗ cao minh của Lý
Thế Dân, điểm ấy Đỗ Hà cũng không cách nào phủ nhận. Hiện giờ trở về
trước khi đối mặt với dị tộc, Trung Quốc bởi vì hoàn cảnh địa lý nên
phần lớn đều ở vào cục diện phòng thủ bị động, một chiêu này của Lý Thế
Dân làm cho Trung Quốc thoát khỏi khốn cảnh: Hắn đem Dị tộc phụ thuộc an bài tại biên cảnh Đại Đường, nếu có địch nhân xâm phạm thì đối thủ mà
bọn chúng gặp phải chính là những Dị tộc này song không còn là những dân chúng tay không tấc sắt. Đã có những Dị tộc này bảo vệ, Đại Đường có
đầy đủ thời gian chuẩn bị xuất binh thảo phạt. Như thế khiến cho dân
chúng Đại Đường tránh được nỗi khổ chiến loạn, lại có thể tránh được sự
đả kích về mặt kinh tế, thủ đoạn cao minh không thể tả xiết. Cũng chỉ có khí độ như Lý Thế Dân mới có thể khiến Dị tộc thần phục.
Chỉ là
Lý Thế Dân quá tham vọng, hắn muốn cho Đại Đường uy dương tứ hải, hắn
muốn toàn thế giới cảm nhận được văn hóa Đại Đường nên không hề giữ lại
điều gì khi giao lưu giữa các quốc gia, thi văn, nông sách, kinh Phật,
sách sử, y điển, lịch pháp, thậm chí cả kiến tạo cùng công kỹ, chỉ cần
Dị tộc muốn học thì đều có thể ở lại Đại Đường học tập. Điểm này không
thể nghi ngờ là nuôi hổ gây họa.
Mượn Nhật Bổn mà nói, thời nhà
Đường, Nhật Bổn mới bất quá là xã hội nô lệ, chênh lệch trời biển với
Đại Đường. Nhưng bọn họ đã sáu lần cử sứ giả đến Đại Đường học tập văn
hóa Thịnh Đường cùng phương thức sản xuất phong kiến, tiếp cận tiến bộ
xã hội khiến bọn họ nhảy lên thời đại phong kiến, nhanh chóng phát
triển. Nhật Bổn ở bên kia bờ biển xa xôi còn chịu ảnh hưởng lớn lao như
thế, huống hồ là dị tộc gần trong gang tấc?
Đỗ Hà từ trước đến
nay vẫn phóng khoáng nên cũng không bài xích, sở dĩ không đồng ý với
cách làm của Lý Thế Dân là vì có ý nghĩ khác. Hắn lạnh lùng nói:
- Ta cũng không phải nói không ưng thuận tiếp nhận những dị tộc lòng
muông dạ thú kia, hoàn toàn trái lại, hành động này của bệ hạ rất cao
minh! Chỉ là vào lúc song phương tiếp xúc, bệ hạ lại quá hào phóng, đem
hết những gì của triều đình ra cộng hưởng với dị tộc. Văn hóa có thể
cộng hưởng, nhưng khoa học kỹ thuật lại há có thể cộng hưởng?
Lời này của Đỗ Hà tuyệt không nói ngoa, ví dụ điển hình nhất là Thổ Phiên.
Năm Trinh Quán thứ mười lăm, Lý Thế Dân đem Văn Thành công chúa gả cho
Tùng Tán Kiền Bố. Theo bộ sách [Thổ Phiên vương triều thế tập minh
giám], vào lúc Văn Thành công chúa xuất giá thì đội ngũ cực kỳ khổng lồ, của hồi môn do Lý Thế Dân ban cho cực kỳ hậu hĩnh. Có tượng phật Thích
Già, trân bảo, sách vàng, sách ngọc,••• cuốn kinh điển, các loại đồ
trang sức châu báu. Lại cho thêm nhiều loại thực vật, các loại hoa văn
đồ án gấm vóc, 300 loại kinh điển bói toán, 60 loại kiến tạo cùng công
kỹ,••• phương thuốc, bốn tác phẩm y học, 5 phép chẩn bệnh, sáu loại dụng cụ chữa bệnh, còn mang theo các loại ngũ cốc cùng hạt giống cây củ. Cơ
hồ đã nhận được tất cả tinh túy văn hóa của Đại Đường, thúc đẩy sự phát
triển toàn diện của Thổ Phiên.
Người đời sau nói rất hay, hết
thảy đều tán thưởng hành động của Lý Thế Dân, tăng cường quan hệ hữu hảo giữa các quốc gia. Trên thực tế thì sao? Lý Thế Dân coi như đang dưỡng
sói lang bên nhà.
Bởi vì đã nhận được các tiến bộ của Đại Đường
nên quốc lực Thổ Phiên cường thịnh chưa từng có, nhảy lên trở thành kình địch mạnh nhất của Đại Đường ở Tây Vực. Chẳng những vùng An Tây của Đại Đường, cắt đứt con đường tơ lụa, thậm chí công phá thủ đô Trường An,
cướp bóc sạch sẽ trân bảo.
Đỗ Hà đến nay thậm chí nghĩ không rõ,
để cho ngoại tộc cảm thụ văn hóa Đại Đường, tuyên truyền văn hóa Đại
Đường cũng không phải là chuyện xấu, kiến tạo cùng công kỹ, tác phẩm
nghiên cứu y học, kỹ thuật canh tác đều là những thứ căn bản để một quốc gia phồn vinh cường thịnh. Lý Thế Dân ngay cả những thứ quý giá này
cũng đem ra ngoài, chẳng phải tương đương bồi dưỡng một kẻ địch tiềm ẩn?
- Để cho Dị tộc cảm thụ sự hưng thịnh phồn hoa của Đại Đường có gì không
thể? Người trung niên tựa hồ cũng thoáng ý thức được sự nghiêm trọng của vấn đề nhưng vẫn trên mặt vẫn ngoan cố.
- Cũng không phải không thể!
Đỗ Hà khẽ cười nói:
- Ý nghĩa tồn tại của văn hóa tồn là trao đổi, chỉ có trao đổi mới có thể phát triển, bảo thủ sẽ thụt lùi. Nhưng có một số thứ không thể trao
đổi, ví dụ như kỹ thuật tinh luyện kim loại. Kỹ thuật tinh luyện kim
loại của Đại Đường vô song thiên hạ, có thể vấn đỉnh thế giới. Đem kỹ
thuật tinh luyện kim loại truyền đi đối với Đại Đường có gì tốt? Không
có, truyền đi sẽ chỉ làm cho binh khí Dị tộc càng thêm sắc bén, lại để
cho áo giáp Dị tộc càng chắc chắn hơn. Đã vậy sao không bảo lưu để đao
kiếm Đại Đường vĩnh viễn sắc bén hơn Dị tộc, để cho áo giáp Đại Đường ta vĩnh viễn chắc chắn hơn so với Dị tộc, chẳng phải diệu quá thay!
Lúc nói lời này, Đỗ Hà nhớ tới kiếm Nhật, kiếm Nhật là một trong tam đại
danh nhận của thế giới nhưng nếu không có kỹ thuật Đường triều, nếu
không có Đường đao với tư cách hàng mẫu, bọn họ dựa vào cái gì phát minh ra kiếm Nhật?
Thần sắc người trung niên thiên biến vạn hóa, cuối cùng ánh mắt dần sáng lên, vỗ mạnh một cái đùi, cười nói:
- Hôm nay là ta thụ giáo, để cho văn hóa Đại Đường lưu truyền rộng rãi,
để cho thiên hạ cảm nhận được phú cường của Đại Đường ta, giúp đỡ thiên
hạ cũng không phải chuyện xấu.
Nhưng quốc gia nói ở lợi ích, có một số thứ lợi người hại mình quả thật không nên để cho bọn họ học được.
Đỗ Hà cũng thầm tán thưởng, một câu “quốc gia nói ở lợi ích” quả thật rất
hay. Tuy chỉ mấy chữ không có đạo lý gì cao thâm nhưng từ ý nghĩa “tiểu
nhân trọng lợi, quân tử trọng nghĩa” mà người trung niên có thể nói ra
câu “quốc gia nói ở lợi ích” quả thật không dễ.
- Nghe vua nói một buổi, hơn đọc sách mười năm! Nào...... Ta mời ngươi một chén! Người trung niên giơ cao chén rượu.
Đỗ Hà cũng nâng chén, uống một hơi cạn sạch. Người trung niên cũng không
nói thêm quốc sự, chỉ luận gió trăng. Hai người một ngụm một ly, uống
rất tận hứng. Không biết hữu ý hay vô tình, hai người lại có ý đấu rượu.
- Tiểu tử, được đấy!
Người trung niên cũng có chút gắng gượng, đã có tới hai cân rượu trong bụng.
Đỗ Hà ung dung cười, nói:
- Bình thường không uống rượu, bởi vì một khi ta uống rượu thì coi như người khác phải nằm một chỗ để khiêng về.
Khiêu khích, điều này hiển nhiên là trắng trợn khiêu khích. Trong mắt người
trung niên xẹt qua một tia điện mang, Đỗ Hà cũng nheo mắt.
Hộ vệ
bên cạnh dùng sức dụi mắt, tựa hồ hắn thấy được trong mắt hai người sinh ra một dòng điện cường đại tác dụng lẫn nhau, tuy nhiên hắn lại không
biết điện là thứ gì.
Hai người đang hứng khởi giao phong thì bên tai chợt nghe thấy tiếng huyên náo, không hẹn cùng đồng thời nhìn lại.
Người trung niên cau mày:
- Là một đám người đang ẩu đả trên đường cái.
Nói đúng là hơn mười người vây công một người. Người bị vây công là La Thông.
Lúc hai người thấy rõ tướng mạo đối phương lại không hẹn cùng kêu một tiếng:
- Là La Thông!
Hai người nhìn nhau, đều vẻ lo âu.
La Thông võ nghệ cao cường, nhưng hơn mười người kia cũng không phải xoàng xĩnh, xem tình hình La Thông đã lâm vào cảnh nguy ngập.
- Coi chừng!
Đỗ Hà chợt phát hiện sau lưng La Thông có một tên đang lăm lăm dao găm đâm vào hậu tâm hắn.
Mắt thấy sắp đâm trúng, một vật từ trên trời giáng xuống đầu tên đánh lén khiến hắn ngất xỉu.
Đỗ Hà nhẹ nhàng thở ra, thủ pháp ám khí của Sở Lưu Hương cũng là thiên hạ
nhất tuyệt, Đỗ Hà với tư cách đồ đệ của hắn nên thủ pháp cũng không kém. Người trung niên vội vàng ra lệnh cho hộ vệ bên cạnh đến hỗ trợ. Đỗ Hà
lại đi trước một bước, hắn trực tiếp từ độ cao hơn mười mét của cửa sổ
lầu bốn nhảy xuống.
Bình luận
- Chương 768
- Chương 767
- Chương 766
- Chương 765
- Chương 764
- Chương 763
- Chương 762
- Chương 761
- Chương 760
- Chương 759
- Chương 758
- Chương 757
- Chương 756
- Chương 755
- Chương 754
- Chương 753
- Chương 752
- Chương 751
- Chương 750
- Chương 749
- Chương 748
- Chương 747
- Chương 746
- Chương 745
- Chương 744
- Chương 743
- Chương 742
- Chương 741
- Chương 740
- Chương 739
- Chương 738
- Chương 737
- Chương 736
- Chương 735
- Chương 734
- Chương 733
- Chương 732
- Chương 731
- Chương 730
- Chương 729
- Chương 728
- Chương 727
- Chương 726
- Chương 725
- Chương 724
- Chương 723
- Chương 722
- Chương 721
- Chương 720
- Chương 719
- Chương 718
- Chương 717
- Chương 716
- Chương 715
- Chương 714
- Chương 713
- Chương 712
- Chương 711
- Chương 710
- Chương 709
- Chương 708
- Chương 707
- Chương 706
- Chương 705
- Chương 704
- Chương 703
- Chương 702
- Chương 701
- Chương 700
- Chương 699
- Chương 698
- Chương 697
- Chương 696
- Chương 695
- Chương 694
- Chương 693
- Chương 692
- Chương 691
- Chương 690
- Chương 689
- Chương 688
- Chương 687
- Chương 686
- Chương 685
- Chương 684
- Chương 683
- Chương 682
- Chương 681
- Chương 680
- Chương 679
- Chương 678
- Chương 677
- Chương 676
- Chương 675
- Chương 674
- Chương 673
- Chương 672
- Chương 671
- Chương 670
- Chương 669
- Chương 668
- Chương 667
- Chương 666
- Chương 665
- Chương 664
- Chương 663
- Chương 662
- Chương 661
- Chương 660
- Chương 659
- Chương 658
- Chương 657
- Chương 656
- Chương 655
- Chương 654
- Chương 653
- Chương 652
- Chương 651
- Chương 650
- Chương 649
- Chương 648
- Chương 647
- Chương 646
- Chương 645
- Chương 644
- Chương 643
- Chương 642
- Chương 641
- Chương 640
- Chương 639
- Chương 638
- Chương 637
- Chương 636
- Chương 635
- Chương 634
- Chương 633
- Chương 632
- Chương 631
- Chương 630
- Chương 629
- Chương 628
- Chương 627
- Chương 626
- Chương 625
- Chương 624
- Chương 623
- Chương 622
- Chương 621
- Chương 620
- Chương 619
- Chương 618
- Chương 617
- Chương 616
- Chương 615
- Chương 614
- Chương 613
- Chương 612
- Chương 611
- Chương 610
- Chương 609
- Chương 608
- Chương 607
- Chương 606
- Chương 605
- Chương 604
- Chương 603
- Chương 602
- Chương 601
- Chương 600
- Chương 599
- Chương 598
- Chương 597
- Chương 596
- Chương 595
- Chương 594
- Chương 593
- Chương 592
- Chương 591
- Chương 590
- Chương 589
- Chương 588
- Chương 587
- Chương 586
- Chương 585
- Chương 584
- Chương 583
- Chương 582
- Chương 581
- Chương 580
- Chương 579
- Chương 578
- Chương 577
- Chương 576
- Chương 575
- Chương 574
- Chương 573
- Chương 572
- Chương 571
- Chương 570
- Chương 569
- Chương 568
- Chương 567
- Chương 566
- Chương 565
- Chương 564
- Chương 563
- Chương 562
- Chương 561
- Chương 560
- Chương 559
- Chương 558
- Chương 557
- Chương 556
- Chương 555
- Chương 554
- Chương 553
- Chương 552
- Chương 551
- Chương 550
- Chương 549
- Chương 548
- Chương 547
- Chương 546
- Chương 545
- Chương 544
- Chương 543
- Chương 542
- Chương 541
- Chương 540
- Chương 539
- Chương 538
- Chương 537
- Chương 536
- Chương 535
- Chương 534
- Chương 533
- Chương 532
- Chương 531
- Chương 530
- Chương 529
- Chương 528
- Chương 527
- Chương 526
- Chương 525
- Chương 524
- Chương 523
- Chương 522
- Chương 521
- Chương 520
- Chương 519
- Chương 518
- Chương 517
- Chương 516
- Chương 515
- Chương 514
- Chương 513
- Chương 512
- Chương 511
- Chương 510
- Chương 509
- Chương 508
- Chương 507
- Chương 506
- Chương 505
- Chương 504
- Chương 503
- Chương 502
- Chương 501
- Chương 500
- Chương 499
- Chương 498
- Chương 497
- Chương 496
- Chương 495
- Chương 494
- Chương 493
- Chương 492
- Chương 491
- Chương 490
- Chương 489
- Chương 488
- Chương 487
- Chương 486
- Chương 485
- Chương 484
- Chương 483
- Chương 482
- Chương 481
- Chương 480
- Chương 479
- Chương 478
- Chương 477
- Chương 476
- Chương 475
- Chương 474
- Chương 473
- Chương 472
- Chương 471
- Chương 470
- Chương 469
- Chương 468
- Chương 467
- Chương 466
- Chương 465
- Chương 464
- Chương 463
- Chương 462
- Chương 461
- Chương 460
- Chương 459
- Chương 458
- Chương 457
- Chương 456
- Chương 455
- Chương 454
- Chương 453
- Chương 452
- Chương 451
- Chương 450
- Chương 449
- Chương 448
- Chương 447
- Chương 446
- Chương 445
- Chương 444
- Chương 443
- Chương 442
- Chương 441
- Chương 440
- Chương 439
- Chương 438
- Chương 437
- Chương 436
- Chương 435
- Chương 434
- Chương 433
- Chương 432
- Chương 431
- Chương 430
- Chương 429
- Chương 428
- Chương 427
- Chương 426
- Chương 425
- Chương 424
- Chương 423
- Chương 422
- Chương 421
- Chương 420
- Chương 419
- Chương 418
- Chương 417
- Chương 416
- Chương 415
- Chương 414
- Chương 413
- Chương 412
- Chương 411
- Chương 410
- Chương 409
- Chương 408
- Chương 407
- Chương 406
- Chương 405
- Chương 404
- Chương 403
- Chương 402
- Chương 401
- Chương 400
- Chương 399
- Chương 398
- Chương 397
- Chương 396
- Chương 395
- Chương 394
- Chương 393
- Chương 392
- Chương 391
- Chương 390
- Chương 389
- Chương 388
- Chương 387
- Chương 386
- Chương 385
- Chương 384
- Chương 383
- Chương 382
- Chương 381
- Chương 380
- Chương 379
- Chương 378
- Chương 377
- Chương 376
- Chương 375
- Chương 374
- Chương 373
- Chương 372
- Chương 371
- Chương 370
- Chương 369
- Chương 368
- Chương 367
- Chương 366
- Chương 365
- Chương 364
- Chương 363
- Chương 362
- Chương 361
- Chương 360
- Chương 359
- Chương 358
- Chương 357
- Chương 356
- Chương 355
- Chương 354
- Chương 353
- Chương 352
- Chương 351
- Chương 350
- Chương 349
- Chương 348
- Chương 347
- Chương 346
- Chương 345
- Chương 344
- Chương 343
- Chương 342
- Chương 341
- Chương 340
- Chương 339
- Chương 338
- Chương 337
- Chương 336
- Chương 335
- Chương 334
- Chương 333
- Chương 332
- Chương 331
- Chương 330
- Chương 329
- Chương 328
- Chương 327
- Chương 326
- Chương 325
- Chương 324
- Chương 323
- Chương 322
- Chương 321
- Chương 320
- Chương 319
- Chương 318
- Chương 317
- Chương 316
- Chương 315
- Chương 314
- Chương 313
- Chương 312
- Chương 311
- Chương 310
- Chương 309
- Chương 308
- Chương 307
- Chương 306
- Chương 305
- Chương 304
- Chương 303
- Chương 302
- Chương 301
- Chương 300
- Chương 299
- Chương 298
- Chương 297
- Chương 296
- Chương 295
- Chương 294
- Chương 293
- Chương 292
- Chương 291
- Chương 290
- Chương 289
- Chương 288
- Chương 287
- Chương 286
- Chương 285
- Chương 284
- Chương 283
- Chương 282
- Chương 281
- Chương 280
- Chương 279
- Chương 278
- Chương 277
- Chương 276
- Chương 275
- Chương 274
- Chương 273
- Chương 272
- Chương 271
- Chương 270
- Chương 269
- Chương 268
- Chương 267
- Chương 266
- Chương 265
- Chương 264
- Chương 263
- Chương 262
- Chương 261
- Chương 260
- Chương 259
- Chương 258
- Chương 257
- Chương 256
- Chương 255
- Chương 254
- Chương 253
- Chương 252
- Chương 251
- Chương 250
- Chương 249
- Chương 248
- Chương 247
- Chương 246
- Chương 245
- Chương 244
- Chương 243
- Chương 242
- Chương 241
- Chương 240
- Chương 239
- Chương 238
- Chương 237
- Chương 236
- Chương 235
- Chương 234
- Chương 233
- Chương 232
- Chương 231
- Chương 230
- Chương 229
- Chương 228
- Chương 227
- Chương 226
- Chương 225
- Chương 224
- Chương 223
- Chương 222
- Chương 221
- Chương 220
- Chương 219
- Chương 218
- Chương 217
- Chương 216
- Chương 215
- Chương 214
- Chương 213
- Chương 212
- Chương 211
- Chương 210
- Chương 209
- Chương 208
- Chương 207
- Chương 206
- Chương 205
- Chương 204
- Chương 203
- Chương 202
- Chương 201
- Chương 200
- Chương 199
- Chương 198
- Chương 197
- Chương 196
- Chương 195
- Chương 194
- Chương 193
- Chương 192
- Chương 191
- Chương 190
- Chương 189
- Chương 188
- Chương 187
- Chương 186
- Chương 185
- Chương 184
- Chương 183
- Chương 182
- Chương 181
- Chương 180
- Chương 179
- Chương 178
- Chương 177
- Chương 176
- Chương 175
- Chương 174
- Chương 173
- Chương 172
- Chương 171
- Chương 170
- Chương 169
- Chương 168
- Chương 167
- Chương 166
- Chương 165
- Chương 164
- Chương 163
- Chương 162
- Chương 161
- Chương 160
- Chương 159
- Chương 158
- Chương 157
- Chương 156
- Chương 155
- Chương 154
- Chương 153
- Chương 152
- Chương 151
- Chương 150
- Chương 149
- Chương 148
- Chương 147
- Chương 146
- Chương 145
- Chương 144
- Chương 143
- Chương 142
- Chương 141
- Chương 140
- Chương 139
- Chương 138
- Chương 137
- Chương 136
- Chương 135
- Chương 134
- Chương 133
- Chương 132
- Chương 131
- Chương 130
- Chương 129
- Chương 128
- Chương 127
- Chương 126
- Chương 125
- Chương 124
- Chương 123
- Chương 122
- Chương 121
- Chương 120
- Chương 119
- Chương 118
- Chương 117
- Chương 116
- Chương 115
- Chương 114
- Chương 113
- Chương 112
- Chương 111
- Chương 110
- Chương 109
- Chương 108
- Chương 107
- Chương 106
- Chương 105
- Chương 104
- Chương 103
- Chương 102
- Chương 101
- Chương 100
- Chương 99
- Chương 98
- Chương 97
- Chương 96
- Chương 95
- Chương 94
- Chương 93
- Chương 92
- Chương 91
- Chương 90
- Chương 89
- Chương 88
- Chương 87
- Chương 86
- Chương 85
- Chương 84
- Chương 83
- Chương 82
- Chương 81
- Chương 80
- Chương 79
- Chương 78
- Chương 77
- Chương 76
- Chương 75
- Chương 74
- Chương 73
- Chương 72
- Chương 71
- Chương 70
- Chương 69
- Chương 68
- Chương 67
- Chương 66
- Chương 65
- Chương 64
- Chương 63
- Chương 62
- Chương 61
- Chương 60
- Chương 59
- Chương 58
- Chương 57
- Chương 56
- Chương 55
- Chương 54
- Chương 53
- Chương 52
- Chương 51
- Chương 50
- Chương 49
- Chương 48
- Chương 47
- Chương 46
- Chương 45
- Chương 44
- Chương 43
- Chương 42
- Chương 41
- Chương 40
- Chương 39
- Chương 38
- Chương 37
- Chương 36
- Chương 35
- Chương 34
- Chương 33
- Chương 32
- Chương 31
- Chương 30
- Chương 29
- Chương 28
- Chương 27
- Chương 26
- Chương 25
- Chương 24
- Chương 23
- Chương 22
- Chương 21
- Chương 20
- Chương 19
- Chương 18
- Chương 17
- Chương 16
- Chương 15
- Chương 14
- Chương 13
- Chương 12
- Chương 11
- Chương 10
- Chương 9
- Chương 8
- Chương 7
- Chương 6
- Chương 5
- Chương 4
- Chương 3
- Chương 2
- Chương 1